01- OCAK 2005

  *   Hicrî-Kamerî 1425 yılı Zilhicce ayı ictimâ‘ı yâni Güneş, Ay ve Dünyâ’nın aynı hizâda bir araya gelmeleri yarın (10 Ocak Pazartesi) Türkiye saati ile 12.03’te.
    Rü’yet yâni hilâlin çıplak gözle görülmesi, ertesi gün (11 Ocak Salı) Türkiye saati ile 00.30’da.
     Hilâlin görüldüğü yerler: Güney Amerika kıt’asının batısı ile Büyük Okyanus’un güneyi, Avustralya, Malezya, Endonezya, Filipinler ve Hindistan.
    11 Ocak Salı günü de Zilhicce ayının 1’i olmaktadır.
   

    *  Ocak ayı‎ boyunca Ay’‎n evreleri resimde gösterildi. 2006 yılının ilk ayına ait takvim gibi de kullanılabilecek olan bu gökyüzü takvimine göre Ay, İlk dördün evresine 6’sında akşam saat 20:56’da ulaşır ve bu evre yaklaşık saat 17–23:30 arasında görülür. Tam dolunay evresine 14’ünde saat 11:48’de girer, dolunay Güneş’in batımına yakın akşam 16:50’de doğup yine Güneşin doğumuna yakın sabah 08:26’da batacağından tüm gece görülür. Son dördün evresine de 23’ünde gece yarısı saat 0:15’de ula‏şır ve gece yarısından sonra başlamak üzere sabah Güneş‏ doğuncaya kadar görülür. Yeniay evresine ise 29’unda saat 16:15 de ama bu sefer dolunayın tersine Güneşle birlikte sabah saat 07:31’de doğup akşam saat 17:01’de batacağından artık gece görülmez. Son dördün ve ilk dördün evrelerinin daha iyi tanınması için resimde doğu (D) ve batı (B) yönleri de belirtildi. Ay’ın bu temel dört evresine geçişlerde şekillenen hilal evresinin doğuş veya batışta saniye saniye ufuktan ilk görünüş anları eşsiz fotoğraf tabloları sergilemeli… Ay’ın yeniay ve dolunay evrelerine tam ulaşma saatleri ile Yer’e en yakın ve en uzak konumda bulunduğu tarihlerdeki mesafeleri de resimde belirtildi. Bir de özellikle yeniay zamanından, Adli Tıp çalışmalarındaki kriminal olay günü belirlemelerinde aranan Ay yaşı hesabı için sık kullanılarak yararlanılmakta… Ay yaşı da resimde belirtildi; Ay yaşı Ocak ayı takviminde aynı günlere geliyor olması güzel bir eşleşme görünümünde… Ayrıca, 12–16 Ocak tarihleri arası 5 gün süreyle mehtaplı geceler olup Ay’ın dolunay ve dolunaya yakın evrelerde kaldığı söylenebilir; dolunay bu tarihlerde yaklaşık –12.7 kadir parlaklığı ile tüm gece boyunca her zamankinden daha fazlası Ay ışğı ile Yer’i aydınlatmakta... Yer’de karşılıklı olarak az da olsa Ay’ı aydınlatmakta Öyle ki Güneş ışığını alamayan karanlık kısımların görülmesini sağlayacak kadar... Türkülerde anılan “… Ayın ondördü…” gibi halk sözlerimizdeki adı geçen “dolunay”dır ki resimde bu da belirtildi... Takipli teleskop veya dürbünü olan okuyucuların en yakın gökcismi konumundaki Ay’ı gözü kamaşt‎ırmadan rahat gözlemleyebileceği tarih aralıkları ise şöyle: 3–5 ve 24–26 Ocak arası. Bu tarihlerde Ay’ın en az yaklaşık bir saat ve yukarısı olan gözlem zamanları da saat görüntüsü ile resimde belirtildi.
    *
   *

02-ŞUBAT 2005

   *  Hicrî-Kamerî 1426 yılı Muharrem ayı ictimâ‘ı yani Güneş, Ay ve Dünya’nın aynı hizâda bir araya gelmeleri yarın (9 Şubat Çarşamba) Türkiye saati ile
00.30’da.
    Ru’yet yâni hilâlin çıplak gözle görülmesi, yine yarın (9 Şubat Çarşamba) Türkiye saati ile 12.02’de. Hilâl’in görüldüğü yerler: Avustralya’nın batısı, Malezya, Endonezya, Hindistan, Arap Yarımadası, Türkiye, Avrupa kıtasının güneyi ile Afrika kıtasının tamamı. Hilâlin görüldüğü günü tâkip eden 10 Şubat Perşembe günü de Muharrem ayının 1’i olmaktadır.

   * 
   Şubat ayı boyunca Ay’ın evreleri resimde gösterilmiştir. 2005 yılının ikinci ayına ait takvimi gibi de kullanılabilecek olan bu takvime göre Ay, son dördün evresine 2’sinde ulaşır ve gece yarısından sonra sabah saatlerine kadar görülür. Yeniay evresine 9’unda girer, Ay yaklaşık Güneş’le birlikte sabah 07:09’da doğup akşam 16:48’de battığından artık gece görülmez. İlk dördün evresine ise 16’sında ulaşır ve gece yarısı sonrasına kadar görülür. Tam dolunay evresine de 24’ünde girer, Ay akşam 17:02’de doğup sabah ta 07:09’da battığından tüm gece görülür. Ay boyunca doğuya ve batıya yön değiştirerek Ay’ın bu temel dört evresine geçişlerde şekillenen hilal evresinin ülkemizin yer aldığı kuzey enlemlerinde gökyüzünde tıpkı Türk bayrağındaki konumu gibi görmeye alıştığımız ufka yaklaşık dik görünümü, güney enlemlerine inildikçe Hilal’in bu sefer kuzeye ve güneye yön değiştirerek önemlisi ufka yaklaşık yatay görünümü yurt dışında güney enlemlerde yaşayan okuyucuların dikkatini çekecektir… Belki bu yüzden ülkelerin bayraklarında/amblemlerinde... yer alan hilalin konumundaki farklılıklar o ülkelerin semalarında görüldüğü şekli ile özdeşlenmesinden kaynaklanıyor olabilirde... Ay’ın yeniay ve dolunay evrelerine tam ulaşma saatleri ile Yer’e en yakın ve en uzak konumda bulunduğu tarihlerdeki mesafeleri de resimde belirtildi. Ayrıca, en büyük uzaklık farkı dolunay evresine rastlanıldığındaki görünümleri arasındaki fark yaklaşık 4 yay saniyesine kadar çıkabilmektedir ki bu durum ölçekli olarak da resimde verildi. Özellikle yeniay zamanı, Adli Tıp çalışmalarındaki kriminal olay günü belirlemelerinde aranan Ay yaşı hesabında yararlı olmakta. Ayrıca, Ay’ın yaklaşık 22–26 Şubat tarihleri arasında 5 gün süreyle dolunay ve dolunaya yakın evrelerde kaldığı söylenebilir; dolunay bu tarihlerde yaklaşık –12.7 kadir parlaklığı ile tüm gece boyunca her zamankinden daha fazlası Ay ışığı ile Yer’i aydınlatmakta... Yer’de karşılıklı olarak az da olsa Ay’ı aydınlatmakta öyle ki karanlıkta kalan kısımlarının görülmesini sağlayacak kadar... Türkülerde de anılan “… Ayın ondördü…” gibi halk sözlerimizdeki adı geçen “dolunay”dır ki resimde yeniaydan itibaren 14’e kadar sayılırsa dolunayın veya dolunaya en yakın evrenin olduğu da görülebilir… Takipli teleskop veya dürbünü olan okuyucuların en yakın gökcismi konumundaki Ay’ı gözü kamaştırmadan rahat gözlemleyebileceği tarih aralıkları da şöyle: 3–5 ve 12–15 Şubat.
   *
    *

03-MART 2005

 *  Hicrî-Kamerî 1426 yılı Safer ayı ictima‘ı yani Güneş, Ay ve Dünyâ’nın aynı hizada bir araya gelmeleri yarın (10 Mart Perşembe) Türkiye saati ile 11.11’de.
    Ru’yet yani hilâlin çıplak gözle görülmesi, ertesi gün (11 Mart Cuma) Türkiye saati ile 00.58’de.
    Hilâl’in görüldüğü yerler: Kuzey Amerika’nın kuzey batısı hariç tamamı, Orta Amerika ülkeleri, Peru, Alaska, Yeni Zelânda.
     11 Mart Cuma günü de Safer ayının 1’i olmaktadır.
   

   *  Mart ayı boyunca Ay’ın evreleri resimde gösterilmiştir. 2005 yılının üçüncü ayına ait takvim gibi de kullanılabilecek olan bu takvime göre Ay, son dördün evresine 3’ünde saat 19:30’da ulaşır ve gece yarısından sonra sabah saatlerine kadar görülür. Yeniay evresine 10’unda saat 11:10’da girer, Ay yaklaşık Güneş ile birlikte sabah 06:38’de doğup akşam 18:16’da battığından artık gece görülmez. İlk dördün evresine ise 17’sinde saat 21:19’da ulaşır ve gece yarısı sonrasına kadar görülür. Son dördün ve ilk dördün evrelerinin daha iyi tanınması için resimde doğu (D) ve batı (B) yönleri de belirtildi. Tam dolunay evresine de 25’inde saat 22:58’de girer, yeniayın tersine dolunay Güneş’in batımına hemen yakın akşam 18:02’de doğup yine Güneş’in doğumuna hemen yakın sabah 07:09’da battığından tüm gece görülür. Ay boyunca doğuya ve batıya yön değiştirerek Ay’ın bu temel dört evresine geçişlerde şekillenen hilal evresinin ülkemizin yer aldığı kuzey enlemlerinde gökyüzünde tıpkı Türk bayrağındaki konumu gibi görmeye alıştığımız ufka yaklaşık dik görünümü, güney enlemlerine inildikçe Hilal’in bu sefer kuzeye ve güneye yön değiştirerek önemlisi ufka yaklaşık yatay görünümü yurt dışında güney enlemlerde yaşayan okuyucuların dikkatini çekecektir… Belki bu yüzden ülkelerin bayraklarında/amblemlerinde... yer alan hilalin konumundaki farklılıklar o ülkelerin semalarında görüldüğü şekli ile özdeşlenmesinden kaynaklanıyor olabilirde... Ay’ın yeniay ve dolunay evrelerine tam ulaşma saatleri ile Yer’e en yakın ve en uzak konumda bulunduğu tarihlerdeki mesafeleri de resimde belirtildi. Ayrıca, en büyük uzaklık farkı dolunay evresine rastlanıldığındaki görünümleri arasındaki fark yaklaşık 4 yay saniyesine kadar çıkabilmektedir ki bu durum ölçekli olarak da resimde verildi. Ay’ın uzaklaşıp yakınlaşmasından kaynaklanan görünümündeki bu küçük farkları görebilmek meraklı okuyucular için dikkat çekici olabilir… Bir de özellikle yeniay zamanından, Adli Tıp çalışmalarındaki kriminal olay günü belirlemelerinde aranan Ay yaşı hesabında sık kullanılarak yararlanıldığını hatırlatalım… Ay yaşı da resimde belirtildi. Ayrıca, Ay’ın yaklaşık 23–27 Mart tarihleri arasında 5 gün süreyle dolunay ve dolunaya yakın evrelerde kaldığı söylenebilir; dolunay bu tarihlerde yaklaşık –12.7 kadir parlaklığı ile tüm gece boyunca herzamankinden daha fazlası Ay ışığı ile Yer’i aydınlatmakta... Yer’de karşılıklı olarak az da olsa Ay’ı aydınlatmakta öyleki karanlıkta kalan kısımlarının görülmesini sağlayacak kadar... Belki önemlisi, küçük bir akıl yürütme ile ulaşılabileceği gibi, dünyamızın ışık kirliliğinin bir ölçüsü, Yer’in Ay’ı aydınlattığı kısımların dikkatli ışık ölçümlerinden belirlenebilmekte… Türkülerde de anılan “… Ay’ın ondördü…” gibi halk sözlerimizdeki adı geçen “dolunay”dır ki resimde yeniaydan itibaren 14’e kadar sayılırsa dolunayın veya dolunaya en yakın evrenin olduğu da görülebilir… Takipli teleskop veya dürbünü olan okuyucuların en yakın gökcismi konumundaki Ay’ı gözü kamaştırmadan rahat gözlemleyebileceği tarih aralıkları da şöyle: 4–7 ve 13–16 Mart. İçinde bulunduğumuz kış mevsiminde gözlemlenebilecek ilginç bir başka gök olayı da Ay holosu’dur. Soğuk bulutlardaki buz kristallerin gelen Ay ışığını eğip yansıtması ile oluşan Ay etrafındaki halkalar çıplak gözle görülebilir belirginlik olmakta. Çeşitli ülkelerden gözlenmiş fotoğrafları da içeren Ay halosu ve benzeri diğer atmosfer olayları için ayrıntılı bilgilere sundog.clara.co.uk/ adresinden ulaşılabilir. 
   *
   *

04-NİSAN 2005

    *   Hicrî-Kamerî 1426 yılı Rebîulevvel ayı ictima‘ı yâni Güneş, Ay ve Dünyâ’nın aynı hizâda bir araya gelmeleri bugün (8 Nisan Cuma) Türkiye yaz saati ile 23.33’te.
Ru’yet yâni hilâlin çıplak gözle görülmesi ise, yarın (9 Nisan Cumartesi) Türkiye yaz saati ile: 14.44’te.
    Hilâl’in görüldüğü yerler: Avustralya’nın kuzeyi, Uzakdoğu ülkeleri, Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının tamâmıdır. Hilâlin görüldüğü günü tâkip eden 10 Nisan Pazar günü de Rebîulevvel ayının 1’i olmaktadır.
  

     * Nisan ayı boyunca Ay’ın evreleri resimde gösterilmiştir. 2005 yılının dördüncü ayına ait takvim gibi de kullanılabilecek olan bu takvime göre Ay, son dördün evresine 2’sinde gece saat 03:50’de ulaşır ve gece yarısından sonra sabah saatlerine kadar görülür. Yeniay evresine 8’inde saat 23:32’de girer, Ay yaklaşık Güneş’le birlikte sabah 06:26’da doğup akşam 19:19’da battığından artık gece görülmez. İlk dördün evresine ise 16’sında saat 17:37’de ulaşır ve gece yarısı sonrasına kadar görülür. Son dördün ve ilk dördün evrelerinin daha iyi tanınması için resimde doğu (D) ve batı (B) yönleri de belirtildi. Tam Dolunay evresine de 24’ünde saat 13:06’da girer, yeniayın tersine dolunay Güneş’in batımına yakın akşam 19:01’de doğup yine Güneş’in doğumuna hemen yakın sabah 06:03’de battığından tüm gece görülür. Ay boyunca doğuya ve batıya yön değiştirerek Ay’ın bu temel dört evresine geçişlerde şekillenen hilal evresinin ülkemizin yer aldığı kuzey enlemlerinde gökyüzünde tıpkı Türk bayrağındaki konumu gibi görmeye alıştığımız ufka yaklaşık dik görünümü, güney enlemlerine inildikçe Hilal’in bu sefer kuzeye ve güneye yön değiştirerek önemlisi ufka yaklaşık yatay görünümü yurt dışında güney enlemlerde yaşayan okuyucuların dikkatini çekecektir… Belki bu yüzden ülkelerin bayraklarında/amblemlerinde... yer alan hilalin konumundaki farklılıklar o ülkelerin semalarında görüldüğü şekli ile özdeşlenmesinden kaynaklanıyor olabilirde... Ay’ın yeniay ve dolunay evrelerine tam ulaşma saatleri ile Yer’e en yakın ve en uzak konumda bulunduğu tarihlerdeki mesafeleri de resimde belirtildi. Ayrıca, en büyük uzaklık farkı dolunay evresine rastlanıldığındaki görünümleri arasındaki fark yaklaşık 4 yay saniyesine kadar çıkabilmektedir ki bu durum ölçekli olarak da resimde verildi. Ay’ın uzaklaşıp yakınlaşmasından kaynaklanan görünümündeki bu küçük farkları görebilmek meraklı okuyucular için dikkat çekici olabilir… Bir de özellikle yeniay zamanından, Adli Tıp çalışmalarındaki kriminal olay günü belirlemelerinde aranan Ay yaşı hesabında sık kullanılarak yararlınıldığını hatırlatalım… Ay yaşı da resimde belirtildi. Ayrıca, Ay’ın yaklaşık 22–26 Nisan tarihleri arasında 5 gün süreyle dolunay ve dolunaya yakın evrelerde kaldığı söylenebilir; dolunay bu tarihlerde yaklaşık –12.7 kadir parlaklığı ile (Güneş ise gün ışığını yaklaşık dolunayın iki katını aşan olağanüstü bir parlaklık ile sağlar) tüm gece boyunca herzamankinden daha fazlası Ay ışığı ile Yer’i aydınlatmakta... Yer’de karşılıklı olarak az da olsa Ay’ı aydınlatmakta öyleki karanlıkta kalan kısımlarının görülmesini sağlayacak kadar... Belki önemlisi, dünyamızın ışık kirliliğinin bir ölçüsü, Yer’in Ay’ı aydınlattığı kısımların dikkatli ışık ölçümlerinden belirlenebilmekte… Türkülerde de anılan “… Ay’ın ondördü…” gibi halk sözlerimizdeki adı geçen “dolunay”dır ki resimde yeniaydan itibaren 14’e kadar sayılırsa dolunayın veya dolunaya en yakın evrenin olduğu da görülebilir… Takipli teleskop veya dürbünü olan okuyucuların en yakın gökcismi konumundaki Ay’ı gözü kamaştırmadan rahat gözlemleyebileceği tarih aralıkları da şöyle: 3–5 ve 12–15 Nisan arası.
     *
    *

05-MAYIS 2005

  * Hicrî-Kamerî 1426 yılı Rebîulâhir ayı ictima‘ı yâni Güneş, Ay ve Dünyâ’nın aynı hizada bir araya gelmeleri yarın (8 Mayıs Pazar) Türkiye yaz saati ile 11.46’da. Ru’yet yâni hilâlin çıplak gözle görülmesi, ertesi gün 9 Mayıs Pazartesi günü Türkiye yaz saati ile: 02.49’da. Hilâl’in görüldüğü yerler: Atlas Okyanusu’nun kuzey batısı, Orta Amerika ülkeleri, Kuzey Amerika kıtası ile Büyük Okyanus’un kuzeyi.
     Hilâlin görüldüğü günü tâkip eden 9 Mayıs Pazartesi günü de Rebîulâhir ayının 1’i olmaktadır.
 

   *  Mayıs ayı boyunca Ay’ın evreleri resimde gösterilmiştir. 2005 yılının beşinci ayına ait takvim gibi de kullanılabilecek olan bu takvime göre Ay, son dördün evresine 1 ve 30’unda sırasıyla saat 09:24 ve 14:47’de ulaşır ve gece yarısından sonra sabah saatlerine kadar görülür. Yeniay evresine 8’inde saat 11:45’de girer, Ay yaklaşık Güneş’le birlikte sabah saat 05:41’de doğup akşam saat 20:32’de battığından artık gece görülmez. İlk dördün evresine ise 16’sında saat 11:57’de ulaşır ve gece yarısı sonrasına kadar görülür. Son dördün ve ilk dördün evrelerinin daha iyi tanınması için resimde doğu (D) ve batı (B) yönleri de belirtildi. Tam dolunay evresine de 23’ünde saat 23:18’de girer, yeniayın tersine dolunay Güneş’in batımına yakın akşam 19:04’de doğup yine Güneş’in doğumuna yakın sabah 04:58’de battığından tüm gece görülür. Ay boyunca doğuya ve batıya yön değiştirerek Ay’ın bu temel dört evresine geçişlerde şekillenen hilal evresinin ülkemizin yer aldığı kuzey enlemlerinde gökyüzünde tıpkı Türk bayrağındaki konumu gibi görmeye alıştığımız ufka yaklaşık dik görünümü, güney enlemlerine inildikçe Hilal’in bu sefer kuzeye ve güneye yön değiştirerek önemlisi ufka yaklaşık yatay görünümü yurt dışında güney enlemlerde yaşayan okuyucuların dikkatini çekecektir… Belki bu yüzden ülkelerin bayraklarında/amblemlerinde... yer alan hilalin konumundaki farklılıklar o ülkelerin semalarında görüldüğü şekli ile özdeşlenmesinden kaynaklanıyor olabilirde... Ay’ın yeniay ve dolunay evrelerine tam ulaşma saatleri ile Yer’e en yakın ve en uzak konumda bulunduğu tarihlerdeki mesafeleri de resimde belirtildi. Ayrıca, en büyük uzaklık farkı dolunay evresine rastlanıldığındaki görünümleri arasındaki fark yaklaşık 4 yay saniyesine kadar çıkabilmektedir ki bu durum ölçekli olarak da resimde verildi. Ay’ın uzaklaşıp yakınlaşmasından kaynaklanan görünümündeki bu küçük farkları görebilmek meraklı okuyucular için dikkat çekici olabilir… Bir de özellikle yeniay zamanından, Adli Tıp çalışmalarındaki kriminal olay günü belirlemelerinde aranan Ay yaşı hesabında sık kullanılarak yararlınıldığını hatırlatalım… Ay yaşı da resimde belirtildi. Ayrıca, Ay’ın yaklaşık 21–25 Mayıs tarihleri arasında 5 gün süreyle dolunay ve dolunaya yakın evrelerde kaldığı söylenebilir; dolunay bu tarihlerde yaklaşık –12.7 kadir parlaklığı ile (Güneş ise gün ışığını yaklaşık dolunayın iki katını aşan olağanüstü bir parlaklık ile sağlar) tüm gece boyunca herzamankinden daha fazlası Ay ışığı ile Yer’i aydınlatmakta... Yer’de karşılıklı olarak az da olsa Ay’ı aydınlatmakta öyle ki karanlıkta kalan kısımlarının görülmesini sağlayacak kadar... Belki önemlisi, dünyamızın ışık kirliliğinin bir ölçüsü, Yer’in Ay’ı aydınlattığı kısımların dikkatli ışık ölçümlerinden belirlenebilmekte… Türkülerde de anılan “… Ay’ın ondördü…” gibi halk sözlerimizdeki adı geçen “dolunay”dır ki resimde yeniaydan itibaren 14’e kadar sayılırsa dolunayın veya dolunaya en yakın evrenin olduğu da görülebilir… Takipli teleskop veya dürbünü olan okuyucuların en yakın gökcismi konumundaki Ay’ı gözü kamaştırmadan rahat gözlemleyebileceği tarih aralıkları ise şöyle: 2–4 ve 11–15 Mayıs arası. Bu tarihlerde Ay’ın yaklaşık gözlem zamanları da resimde belirtildi. 
   *
   *

06-HAZİRAN 2005

     *  Hicrî-Kamerî 1426 yılı Cemâziyelevvel ayı ictimâ‘ı yâni Güneş, Ay ve Dünyâ’nın aynı hizâda bir araya gelmeleri yarın (7 Hazîrân Salı) Türkiye yaz saati ile 00.56’da.
Ru’yet yâni hilâlin çıplak gözle görülmesi, yine yarın (7 Hazîrân Salı) Türkiye yaz saati ile 14.55’de.
     Hilâl’in görüldüğü yerler: Asya kıtasının doğusu ve kuzeyi hâriç tamâmı (Çin, Moğolistan, Hindistan ), Arap Yarımadası, İran, Irak, Azerbaycan ile Afrika kıtasının orta ve kuzeyi (Mısır).
     Hilâlin görüldüğü günü tâkip eden 8 Hazîrân Çarşamba günü de Cemâziyelevvel ayının 1’i olmaktadır.
  

    *   Haziran ayı boyunca Ay’ın evreleri resimde gösterildi. 2005 yılının altıncı ayına ait takvim gibi de kullanılabilecek olan bu gök takvimine göre Ay, Yeniay evresine 7’inde gece yarısından sonra saat 00:55’de girer, Ay yaklaşık Güneş’le birlikte sabah saat 05:25’de doğup akşam saat 21:34’de battığından artık gece görülmez. Ay, gün boyunca da Güneş’e hem yakın görünümde hem Güneş ışığını hiç yansıtmayan evrede bulunacağından 7 Haziran Ay’ın hiç görülmeyeceği bir gün olacak. Bununla birlikte, aynı günün akşamı Ay Güneş’ten yaklaşık bir saat sonra batacağından, meraklı okuyucular Ay’ın bu en sönük görünümünü Güneş’in batımını izleyen dakikalarda görebilmeyi zor da olsa yine de deneyebilirler… İlk dördün evresine 15’inde sabaha karşı saat 04:22’de ulaşır ve bu evre gece yarısı sonrasına kadar görülür. Tam dolunay evresine ise 22’sinde sabah saat 07:14’de girer, yeniayın tersine dolunay Güneş’in batımına yakın akşam 20:28’de doğup yine Güneş’in doğumuna yakın sabah 05:08’de battığından tüm gece görülür. Son dördün evresine de 28’inde akşam saat 21:23’de ulaşır ve gece yarısından sonra olmak üzere sabah saatlerine kadar görülür. Son dördün ve ilk dördün evrelerinin daha iyi tanınması için resimde doğu (D) ve batı (B) yönleri de belirtildi. Ay boyunca doğuya ve batıya yön değiştirerek Ay’ın bu temel dört evresine geçişlerde şekillenen hilal evresinin ülkemizin yer aldığı kuzey enlemlerinde gökyüzünde tıpkı Türk bayrağındaki konumu gibi görmeye alıştığımız ufka yaklaşık dik görünümü, güney enlemlerine inildikçe Hilal’in bu sefer kuzeye ve güneye yön değiştirerek önemlisi ufka yaklaşık yatay görünümü yurt dışında güney enlemlerde yaşayan okuyucuların dikkatini çekecektir… Belki bu yüzden ülkelerin bayraklarında/amblemlerinde... yer alan hilalin konumundaki farklılıklar o ülkelerin semalarında görüldüğü şekli ile özdeşlenmesinden kaynaklanıyor olabilirde... Ay’ın yeniay ve dolunay evrelerine tam ulaşma saatleri ile Yer’e en yakın ve en uzak konumda bulunduğu tarihlerdeki mesafeleri de resimde belirtildi. Ayrıca, en büyük uzaklık farkı dolunay evresine rastlanıldığındaki görünümleri arasındaki fark yaklaşık 4 yay saniyesine kadar çıkabilmektedir ki bu durum ölçekli olarak da resimde verildi. Ay’ın uzaklaşıp yakınlaşmasından kaynaklanan görünümündeki bu küçük farkları görebilmek meraklı okuyucular için dikkat çekici olabilir… Bir de özellikle yeniay zamanından, Adli Tıp çalışmalarındaki kriminal olay günü belirlemelerinde aranan Ay yaşı hesabında sık kullanılarak yararlanıldığını hatırlatalım… Ay yaşı da resimde belirtildi. Ayrıca, Ay’ın yaklaşık 20–24 Haziran tarihleri arasında 5 gün süreyle dolunay ve dolunaya yakın evrelerde kaldığı söylenebilir; dolunay bu tarihlerde yaklaşık –12.7 kadir parlaklığı ile (Güneş ise gün ışığını yaklaşık dolunayın iki katını aşan olağanüstü bir parlaklık ile sağlar) tüm gece boyunca herzamankinden daha fazlası Ay ışığı ile Yer’i aydınlatmakta... Yer’de karşılıklı olarak az da olsa Ay’ı aydınlatmakta öyleki Güneş ışığını alamayan karanlık kısımların görülmesini sağlayacak kadar... Belki önemlisi, dünyamızın ışık kirliliğinin bir ölçüsü, Yer’in Ay’ı aydınlattığı kısımların dikkatli ışık ölçümlerinden belirlenebilmekte… Türkülerde de anılan “…Ay’ın ondördü…” gibi halk sözlerimizdeki adı geçen “dolunay”dır ki resimde yeniaydan itibaren 14’e kadar sayılırsa dolunayın veya dolunaya en yakın evrenin olduğu da görülebilir… Takipli teleskop veya dürbünü olan okuyucuların en yakın gökcismi konumundaki Ay’ı gözü kamaştırmadan rahat gözlemleyebileceği tarih aralıkları ise şöyle: 1–3, 9–14 ve 29–30 Haziran arası. Bu tarihlerde Ay’ın yaklaşık gözlem zamanları da resimde belirtildi.
   *
   *

07-TEMMUZ 2005

   *  Hicrî-Kamerî 1426 yılı Cemâziyelâhir ayı ictimâ‘ı yâni Güneş, Ay ve Dünya’nın aynı hizâda bir araya gelmeleri bugün (6 Temmuz Çarşamba) Türkiye yaz saati ile 15.03’te.
Ru’yet yâni hilâlin çıplak gözle görülmesi ise yarın 7 Temmuz Perşembe günü Türkiye yaz saati ile: 04.41’de.
      Hilâl’in görüldüğü yerler: Kuzey Amerika kıtasının kuzeyi ve doğusu hâricinde kalan orta ve güney kısmı, Büyük Okyanus’un orta kesimi ile
Uzakdoğu ülkeleri ve Avustralya kıtasının kuzeyi.
     Hilâlin görüldüğü günü tâkip eden 8 Temmuz Cuma günü de Cemâziyelâhir ayının 1’i olmaktadır.
  
   

   *  Temmuz ayı boyunca Ay’ın evreleri resimde gösterildi. 2005 yılının yedinci ayına ait takvim gibi de kullanılabilecek olan bu gökyüzü takvimine göre Ay, Yeniay evresine 6’sında gece yarısından sonra saat 15:02’de girer, Ay yaklaşık Güneş’le birlikte sabah saat 05:01’de doğup akşam saat 21:10’da battığından artık gece görülmez. Ay, gün boyunca da Güneş’e hem yakın görünümde hem Güneş ışığını hiç yansıtmayan evrede bulunacağından 6 Temmuz Ay’ın hiç görülmeyeceği bir gün olacak. İlk dördün evresine 14’ünde saat 18:20’de ulaşır ve bu evre gece yarısına kadar görülür. Tam dolunay evresine ise 21’inde saat 14:00’da girer, yeniayın tersine dolunay Güneş’in batımına yakın akşam 20:16’da doğup yine Güneş’in doğumuna yakın sabah 05:08’de battığından tüm gece görülür. Son dördün evresine de 28’inde sabah saat 06:19’da ulaşır ve gece yarısından sonra olmak üzere sabah saatlerine kadar görülür. Son dördün ve ilk dördün evrelerinin daha iyi tanınması için resimde doğu (D) ve batı (B) yönleri de belirtildi. Ay boyunca doğuya ve batıya yön değiştirerek Ay’ın bu temel dört evresine geçişlerde şekillenen hilal evresinin ülkemizin yer aldığı kuzey enlemlerinde gökyüzünde tıpkı Türk bayrağındaki konumu gibi görmeye alıştığımız ufka yaklaşık dik görünümü, güney enlemlerine inildikçe Hilal’in bu sefer kuzeye ve güneye yön değiştirerek önemlisi ufka yaklaşık yatay görünümü yurt dışında güney enlemlerde yaşayan okuyucuların dikkatini çekecektir… Belki bu yüzden ülkelerin bayraklarında/amblemlerinde... yer alan hilalin konumundaki farklılıklar o ülkelerin semalarında görüldüğü şekli ile özdeşlenmesinden kaynaklanıyor olabilirde... Ay’ın yeniay ve dolunay evrelerine tam ulaşma saatleri ile Yer’e en yakın ve en uzak konumda bulunduğu tarihlerdeki mesafeleri de resimde belirtildi. Ayrıca, en büyük uzaklık farkı dolunay evresine rastlanıldığındaki görünümleri arasındaki fark yaklaşık 4 yay saniyesine kadar çıkabilmektedir ki bu durum ölçekli olarak da resimde verildi ve Temmuz ayında böyle bir olay da gerçeklenecek. Ay’ın uzaklaşıp yakınlaşmasından kaynaklanan görünümündeki bu küçük farkları görebilmek meraklı okuyucular için dikkat çekici olabilir… Bir de özellikle yeniay zamanından, Adli Tıp çalışmalarındaki kriminal olay günü belirlemelerinde aranan Ay yaşı hesabında sık kullanılarak yararlanıldığını hatırlatalım… Ay yaşı da resimde belirtildi. Ayrıca, Ay’ın yaklaşık 19–23 Temmuz tarihleri arasında 5 gün süreyle dolunay ve dolunaya yakın evrelerde kaldığı söylenebilir; dolunay bu tarihlerde yaklaşık –12.7 kadir parlaklığı ile (Güneş ise gün ışığını yaklaşık dolunayın iki katını aşan olağanüstü bir parlaklık ile sağlar) tüm gece boyunca herzamankinden daha fazlası Ay ışığı ile Yer’i aydınlatmakta... Yer’de karşılıklı olarak az da olsa Ay’ı aydınlatmakta öyleki Güneş ışığını alamayan karanlık kısımların görülmesini sağlayacak kadar... Belki önemlisi, dünyamızın ışık kirliliğinin bir ölçüsü, Yer’in Ay’ı aydınlattığı kısımların dikkatli ışık ölçümlerinden belirlenebilmekte… Aydınlanmanın bu kadar yaygın kullanılmadığı geçmiş zamanlarda yaşayanlar heralde Yer’in Ay’ı aydınlattığı bu kısımları gözlemleyememiş olmalılar… Türkülerde de anılan “… Ay’ın ondördü…” gibi halk sözlerimizdeki adı geçen “dolunay”dır ki resimde yeniaydan itibaren 14’e kadar sayılırsa dolunayın veya dolunaya en yakın evrenin olduğu da görülebilir… Takipli teleskop veya dürbünü olan okuyucuların en yakın gökcismi konumundaki Ay’ı gözü kamaştırmadan rahat gözlemleyebileceği tarih aralıkları ise şöyle: 1–3, 9–13 ve 29–31 Temmuz arası. Bu tarihlerde Ay’ın yaklaşık gözlem zamanları da parantez içinde resimde belirtildi.
    *
    *

08-AĞUSTOS  2005

  *  Hicrî-Kamerî 1426 yılı Recep ayı ictimâ‘ı yânî Güneş, Ay ve Dünya’nın aynı hizâda bir araya gelmeleri yarın 5 Ağustos Cuma günü
Türkiye yaz saati ile 06.05’te.
     Ru’yet yâni hilâlin çıplak gözle görülmesi ise yine yarın (05 Ağustos Cuma) Türkiye yaz saati ile 21.09’da. Hilâl’in görüldüğü yerler: Afrika kıtasının güney batı kesimi olan Senegal, Gine, Fildişi Cumhuriyeti, Burkina Faso; İspanya, İtalya, Fransa’nın güneyi, Tunus, Fas, Cezayir, Amerika Birleşik Devletleri, Orta Amerika ülkeleri, Brezilya, Peru, Büyük Okyanus’un orta kesimi ile Yeni Zelanda.
       Hilâlin görüldüğü günü tâkip eden 6 Ağustos Cumartesi günü de Recep ayının 1’i olmaktadır.
    

    *  Ağustos ayı boyunca Ay’ın evreleri resimde gösterildi. 2005 yılının sekizinci ayına ait takvim gibi de kullanılabilecek olan bu gökyüzü takvimine göre Ay, Yeniay evresine 5’inde sabah saat 06:15’de girer, Ay yaklaşık Güneş’le birlikte sabah saat 05:47’de doğup akşam saat 20:50’de battığından gece görülmez. Ay, gün boyunca da Güneş’e hem yakın görünümde hem Güneş ışığını hiç yansıtmayan evrede bulunacağından 5 Ağustos Ay’ın hiç görülmeyeceği bir gün olacak. İlk dördün evresine 13’ünde sabah saat 05:38’de ulaşır ve bu evre gece yarısı öncesine kadar görülür. Tam dolunay evresine ise 19’unda akşam saat 20:53’de girer, yeniayın tersine dolunay Güneş’in batımına yakın akşam 19:37’de doğup yine Güneş’in doğumuna yakın sabah 05:23’de battığından tüm gece görülür. Son dördün evresine de 26’sında saat 18:18’de ulaşır ve gece yarısından önce olmak üzere sabah saatlerine kadar görülür. Son dördün ve ilk dördün evrelerinin daha iyi tanınması için resimde doğu (D) ve batı (B) yönleri de belirtildi. Ay boyunca doğuya ve batıya yön değiştirerek Ay’ın bu temel dört evresine geçişlerde şekillenen hilal evresinin ülkemizin yer aldığı kuzey enlemlerinde gökyüzünde tıpkı Türk bayrağındaki konumu gibi görmeye alıştığımız ufka yaklaşık dik görünümü, güney enlemlerine inildikçe Hilal’in bu sefer kuzeye ve güneye yön değiştirerek önemlisi ufka yaklaşık yatay görünümü yurt dışında güney enlemlerde yaşayan okuyucuların dikkatini çekecektir… Bu durumun simetrisi, kuzey enlemlerinde görülmelidir şeklinde basit te olsa bir yorum yapabiliriz… Belki bu yüzden ülkelerin bayraklarında/amblemlerinde... yer alan hilalin konumundaki farklılıklar o ülkelerin semalarında görüldüğü şekli ile özdeşlenmesinden kaynaklanıyor olabilirde... Bir ileri düşünce de şu olabilir: Ay’ın doğuşunda veya batışında Hilal şeklin saniye saniye ufuktan ilk görünüş anları eşsiz fotoğraf tabloları sergilemeli… Ay’ın yeniay ve dolunay evrelerine tam ulaşma saatleri ile Yer’e en yakın ve en uzak konumda bulunduğu tarihlerdeki mesafeleri de resimde belirtildi. Ayrıca, en büyük uzaklık farkı dolunay evresine rastlanıldığındaki görünümleri arasındaki fark yaklaşık 4 yay saniyesine kadar çıkabilmektedir ki bu durum ölçekli olarak da resimde verildi ve geçtiğimiz Temmuz ayında olduğu gibi Ağustos ayında da böyle bir olay gerçeklenecek. Ay’ın uzaklaşıp yakınlaşmasından kaynaklanan görünümündeki bu küçük farkları görebilmek meraklı okuyucular için dikkat çekici olabilir… Bir de özellikle yeniay zamanından, Adli Tıp çalışmalarındaki kriminal olay günü belirlemelerinde aranan Ay yaşı hesabında sık kullanılarak yararlanılmaktadır… Ay yaşı da resimde belirtildi. Ayrıca, Ay’ın yaklaşık 17–21 Ağustos tarihleri arasında 5 gün süreyle dolunay ve dolunaya yakın evrelerde kaldığı söylenebilir; dolunay bu tarihlerde yaklaşık –12.7 kadir parlaklığı ile (Güneş ise gün ışığını yaklaşık dolunayın iki katını aşan olağanüstü bir parlaklık ile sağlar) tüm gece boyunca herzamankinden daha fazlası Ay ışığı ile Yer’i aydınlatmakta... Yer’de karşılıklı olarak az da olsa Ay’ı aydınlatmakta öyleki Güneş ışığını alamayan karanlık kısımların görülmesini sağlayacak kadar... Belki önemlisi, dünyamızın ışık kirliliğinin bir ölçüsü, Yer’in Ay’ı aydınlattığı kısımların dikkatli ışık ölçümlerinden belirlenebilmekte… Aydınlanmanın bu kadar yaygın kullanılmadığı geçmiş zamanlarda yaşayanlar herhalde Yer’in Ay’ı aydınlattığı bu kısımları gözlemleyememiş olmalılar… Türkülerde de anılan “… Ay’ın ondördü…” gibi halk sözlerimizdeki adı geçen “dolunay”dır ki resimde yeniaydan itibaren 14’e kadar sayılırsa dolunayın veya dolunaya en yakın evrenin olduğu da görülebilir… Takipli teleskop veya dürbünü olan okuyucuların en yakın gökcismi konumundaki Ay’ı gözü kamaştırmadan rahat gözlemleyebileceği tarih aralıkları ise şöyle: 1, 7–12 ve 27–31 Ağustos arası. Bu tarihlerde Ay’ın en az yaklaşık bir saat ve yukarısı olan gözlem zamanları da saat görüntüsü ile resimde belirtildi.
   *
   *

09-EYLÜL 2005

     *  Hicrî-Kamerî 1426 yılı Şâban ayı ictima‘ı yâni Güneş, Ay ve Dünya’nın aynı hizâda bir araya gelmeleri bugün (3 Eylül Cumartesi) Türkiye yaz saati ile 22.46’da.
Ru’yet yâni hilâlin çıplak gözle görülmesi de yarın (4 Eylül Pazar) Türkiye saati ile 14.31’de.
      Hilâl’in görüldüğü yerler: Tayland, Hindistan, Pakistan, İran’ın güneyi, Yemen ve bütün Arap Yarımadası, Kıbrıs ve Afrika kıtasının tamamı. Hilâlin görüldüğü günü tâkip eden 5 Eylül Pazartesi günü de Şâban ayının 1’i olmaktadır.
    

   * Eylül ayı boyunca Ay’ın evreleri resimde gösterildi. 2005 yılının dokuzuncu ayına ait takvim gibi de kullanılabilecek olan bu gökyüzü takvimine göre Ay, Yeniay evresine 3’ünde akşam saat 21:45’de girer, Ay yaklaşık Güneş’le birlikte sabah saat 05:54’de doğup akşam saat 19:40’da battığından gece görülmez. Ay, gün boyunca da Güneş’e hem yakın görünümde hem Güneş ışığını hiç yansıtmayan evrede bulunacağından 3 Eylül Ay’ın hiç görülmeyeceği bir gün olacak. İlk dördün evresine 11’inde saat 14:37’de ulaşır ve bu evre gece yarısı öncesine kadar görülür. Tam dolunay evresine ise 18’inde sabah saat 05:01’de girer, yeniayın tersine dolunay Güneş’in batımına yakın akşam 19:04’de doğup yine Güneş’in doğumuna yakın sabah 06:54’de battığından tüm gece görülür. Son dördün evresine de 25’inde sabah saat 9:41’de ulaşır ve gece yarısından itibaren sabah saatlerine kadar görülür. Son dördün ve ilk dördün evrelerinin daha iyi tanınması için resimde doğu (D) ve batı (B) yönleri de belirtildi. Ay boyunca doğuya ve batıya yön değiştirerek Ay’ın bu temel dört evresine geçişlerde şekillenen hilal evresinin ülkemizin yer aldığı kuzey enlemlerinde gökyüzünde tıpkı Türk bayrağındaki konumu gibi görmeye alıştığımız ufka yaklaşık dik görünümü, güney enlemlerine inildikçe Hilal’in bu sefer kuzeye ve güneye yön değiştirerek önemlisi ufka yaklaşık yatay görünümü yurt dışında güney enlemlerde yaşayan okuyucuların dikkatini çekecektir… Bu durumun simetrisi, kuzey enlemlerinde görülmelidir şeklinde basit te olsa bir yorum yapabiliriz ki kuzeye veya güneye seyehat edecek okuyucularımız Ay’ın bu ilginç görünümlerini merakla izleyebilirler… Belki bu yüzden ülkelerin bayraklarında/amblemlerinde... yer alan hilalin konumundaki farklılıklar o ülkelerin semalarında görüldüğü şekli ile özdeşlenmesinden kaynaklanıyor olabilirde... Bir ileri düşünce de şu olabilir: Ay’ın doğuşunda veya batışında Hilal şeklin saniye saniye ufuktan ilk görünüş anları eşsiz fotoğraf tabloları sergilemeli… Ay’ın yeniay ve dolunay evrelerine tam ulaşma saatleri ile Yer’e en yakın ve en uzak konumda bulunduğu tarihlerdeki mesafeleri de resimde belirtildi. Ayrıca, en büyük uzaklık farkı dolunay evresine rastlanıldığındaki görünümleri arasındaki fark yaklaşık 4 yay saniyesine kadar çıkabilmektedir ki bu durum ölçekli olarak da resimde verildi. Ay’ın uzaklaşıp yakınlaşmasından kaynaklanan görünümündeki bu küçük farkları görebilmek meraklı okuyucular için dikkat çekici olabilir… Bir de özellikle yeniay zamanından, Adli Tıp çalışmalarındaki kriminal olay günü belirlemelerinde aranan Ay yaşı hesabında sık kullanılarak yararlınıldığını hatırlatalım… Ay yaşı da resimde belirtildi. Ayrıca, 16–20 Eylül arası mehtaplı geceler olup Ay’ın yaklaşık bu tarihler arasında 5 gün süreyle dolunay ve dolunaya yakın evrelerde kaldığı söylenebilir; dolunay bu tarihlerde yaklaşık –12.7 kadir parlaklığı ile (Güneş ise gün ışığını yaklaşık dolunayın iki katını aşan olağanüstü bir parlaklık ile sağlar) tüm gece boyunca herzamankinden daha fazlası Ay ışığı ile Yer’i aydınlatmakta... Yer’de karşılıklı olarak az da olsa Ay’ı aydınlatmakta öyleki Güneş ışığını alamayan karanlık kısımların görülmesini sağlayacak kadar... Bu durum da resimde belirtildi. Belki önemlisi, dünyamızın ışık kirliliğinin bir ölçüsü, Yer’in Ay’ı aydınlattığı kısımların dikkatli ışık ölçümlerinden belirlenebilmekte … Aydınlanmanın bu kadar yaygın kullanılmadığı geçmiş zamanlarda yaşayanlar heralde Yer’in Ay’ı aydınlattığı bu kısımları gözlemleyememiş olmalılar… Türkülerde de anılan “… Ay’ın ondördü…” gibi halk sözlerimizdeki adı geçen “dolunay”dır ki resimde yeniaydan itibaren 14’e kadar sayılırsa dolunayın veya dolunaya en yakın evrenin olduğu da görülebilir… Takipli teleskop veya dürbünü olan okuyucuların en yakın gökcismi konumundaki Ay’ı gözü kamaştırmadan rahat gözlemleyebileceği tarih aralıkları ise şöyle: 6–10 ve 26–30 Eylül arası. Bu tarihlerde Ay’ın en az yaklaşık bir saat ve yukarısı olan gözlem zamanları da saat görüntüsü ile resimde belirtildi. 
   *
   *

10-EKİM 2005

   *  Hicrî-Kamerî 1426 yılı Ramazan ayı ictima‘ı yâni Güneş, Ay ve Dünyâ’nın aynı hizada bir araya gelmeleri yarın (3 Ekim Pazartesi) günü Türkiye yaz saati ile 13.28’de.
Ru’yet yâni hilâlin çıplak gözle görülmesi ise, 4 Ekim Salı günü Türkiye yaz saati ile 06.08’de.
    Hilâl’in görüldüğü yerler: Güney Amerika kıtası, Falkland Adaları, Meksika, Küba ve diğer Orta Amerika ülkeleri ile Yeni Zelânda. Hilâlin görüldüğü günü tâkip eden 5 Ekim Çarşamba günü de Ramazan ayının 1’i olmaktadır.
   
    *
    * Yeni Ay'ın Hilâli: Ramazân Ayı’nın hilâli, bugün Türkiye saati ile 06:08’de ilk defa, Büyük Okyanus ve Cemiyet adalarından itibâren görülmeye başlayacaktır. Türkiye’den ise, bu akşam ( 04 ekim salı) görülebilecektir.
   
   
   

   *  
    *

11-KASIM 2005

    *  Hicrî-Kamerî 1426 yılı Şevvâl ayı ictimâ‘ı yâni Güneş, Ay ve Dünyâ’nın aynı hizada bir araya gelmeleri yarın (2 Kasım Çarşamba) Türkiye saati ile 03.25’te.
Ru’yet yâni hilâlin çıplak gözle görülmesi ise yine yarın (2 Kasım Çarşamba) Türkiye saati ile 18.02’de.
        Hilâlin görüldüğü yerler: Kongo, Angola, Namibia, Güney Afrika Cumhuriyeti, St. Helena Adaları (İng.), Antarktika’nın Güney Atlantik sâhilleri, Brezilya, Paraguay, Bolivya, Peru ile Orta Amerika ülkelerinin tamâmı.
     Hilâlin görüldüğü günü tâkip eden 3 Kasım Perşembe günü de Şevval ayının 1’i olmaktadır.
   
   
    * Yeni Ay'ın Hilâli: Şevvâl Ayı’nın hilâli, bugün Türkiye saati ile 18.03’de ilk defa, Güney Afrikada, Zâire, ve Mozambik’ten itibâren görülmeye başlayacaktır.
    Türkiye’den ise, yarın ( 03 Kasım ) akşam görülebilecektir.  
   
   
   

    *  Kasım ayı boyunca Ay’ın evreleri resimde gösterildi. 2005 yılının onbirinci ayına ait takvim gibi de kullanılabilecek olan bu gökyüzü takvimine göre Ay, Yeniay evresine 2’sinde saat 03:25’de girer, Ay yaklaşık Güneş’le birlikte sabah saat 06:57’de doğup akşam saat 16:58’de battığından gece görülmez. İlk dördün evresine 9’unda saat 03:57’de ulaşır ve bu evre yaklaşık saat 17–23 arasında görülür. Tam dolunay evresine ise 16’sında saat 02:57’de girer, yeniayın tersine dolunay Güneş’in batımına yakın akşam 16:43’de doğup yine Güneş’in doğumuna yakın sabah 08:30’da battığından tüm gece görülür. Son dördün evresine de 24’ünde gece yarısı saat 00:11’de ulaşır ve gece yarısından hemen sonra başlamak olmak üzere sabah Güneş doğuncaya kadar görülür. Son dördün ve ilk dördün evrelerinin daha iyi tanınması için resimde doğu (D) ve batı (B) yönleri de belirtildi. Ay’ın yeniay ve dolunay evrelerine tam ulaşma saatleri ile Yer’e en yakın ve en uzak konumda bulunduğu tarihlerdeki mesafeleri de resimde belirtildi. Bir de özellikle yeniay zamanından, Adli Tıp çalışmalarındaki kriminal olay günü belirlemelerinde aranan Ay yaşı hesabında sık kullanılarak yararlanıldığını hatırlatalım… Ay yaşı da resimde belirtildi. Ayrıca, 14–18 Kasım arası 5 gün süreyle Ay dolunay ve dolunaya yakın evrelerde kaldığı söylenebilir; dolunay bu tarihlerde yaklaşık –12.7 kadir parlaklığı ile (Güneş ise gün ışığını yaklaşık dolunayın iki katını aşan olağanüstü bir parlaklık ile sağlar) tüm gece boyunca herzamankinden daha fazlası Ay ışığı ile Yer’i aydınlatmakta... Yer’de karşılıklı olarak az da olsa Ay’ı aydınlatmakta öyle ki Güneş ışığını alamayan karanlık kısımların görülmesini sağlayacak kadar... Bu durum da resimde belirtildi. Türkülerde anılan “… Ay’ın ondördü…” gibi halk sözlerimizdeki adı geçen “dolunay”dır ki resimde başlangıcı yeniaydan hemen sonra olan ay yaşı 14’e kadar sayılırsa dolunayın veya dolunaya en yakın evrenin olduğu da görülebilir… Takipli teleskop veya dürbünü olan okuyucuların en yakın gökcismi konumundaki Ay’ı gözü kamaştırmadan rahat gözlemleyebileceği tarih aralıkları ise şöyle: 4–8 ve 25–28 Kasım arası. Bu tarihlerde Ay’ın en az bir saat ve yukarısı olan gözlem zamanları da saat görüntüsü ile resimde belirtildi..
    *
    *

12-ARALIK

    * Hicrî-Kamerî 1426 yılı Zilkâde ayı ictima‘ı yani Güneş, Ay ve Dünyâ’nın aynı hizada bir araya gelmeleri yarın (1 Aralık Perşembe) Türkiye saati ile 17.01’de.
      Ru’yet yâni hilâlin çıplak gözle görülmesi ise (2 Aralık Cuma) Türkiye saati ile 05.05’te.
      Hilâl’in görüldüğü yerler: Büyük Okyanus’ta Solomon Adaları, Yeni Kaledonya Adaları (Fr), Norfolk Adaları (Aust.), Yeni Zelânda, Avustralya, Yeni Gine, Endonezya, Malezya.
     Hilâlin görüldüğü günü tâkip eden 3 Aralık Cumartesi günü de Zilkâde ayının 1’i olmaktadır.
    

   * Aralık ayı boyunca Ay’ın evreleri resimde gösterildi. 2005 yılının son ayına ait takvim gibi de kullanılabilecek olan bu gökyüzü takvimine göre Ay, Yeniay evresine 1’inde saat 17:01 ve ikinci kez 31’inde saat 05:12’de girer. 1 ve 31’de sırasıyla Ay yaklaşık Güneş’le birlikte sabah saat 07:03 ve 08:07’de doğup akşam saat 16:07 ve 16:51’de battığından gece görülmez. İlk dördün evresine 8’inde saat 11:36’da ulaşır ve bu evre yaklaşık saat 17–23:30 arasında görülür. Tam dolunay evresine ise 15’inde saat 18:15’de girer, yeniayın tersine dolunay Güneş’in batımına yakın akşam 16:04’de doğup yine Güneş’in doğumuna yakın sabah 08:21’de battığından tüm gece görülür. Son dördün evresine de 23’ünde akşam saat 21:36’da ulaşır ve gece yarısından itibaren başlamak olmak üzere sabah Güneş doğuncaya kadar görülür. Son dördün ve ilk dördün evrelerinin daha iyi tanınması için resimde doğu (D) ve batı (B) yönleri de belirtildi. Ay’ın yeniay ve dolunay evrelerine tam ulaşma saatleri ile Yer’e en yakın ve en uzak konumda bulunduğu tarihlerdeki mesafeleri de resimde belirtildi. Bir de özellikle yeniay zamanından, Adli Tıp çalışmalarındaki kriminal olay günü belirlemelerinde Ay yaşı hesabında yararlanılmakta… Ay yaşı da resimde belirtildi. Ayrıca, 13–17 Aralık tarihleri arası 5 gün süreyle Ay’ın dolunay ve dolunaya yakın evrelerde kaldığı söylenebilir; dolunay bu tarihlerde yaklaşık –12.7 kadir parlaklığı ile (Güneş ise gün ışığını yaklaşık dolunayın iki katını aşan olağanüstü bir parlaklık ile sağlar) tüm gece boyunca herzamankinden daha fazlası Ay ışığı ile Yer’i aydınlatmakta... Yer’de karşılıklı olarak az da olsa Ay’ı aydınlatmakta öyle ki Güneş ışığını alamayan karanlık kısımların görülmesini sağlayacak kadar... Türkülerde anılan “… Ayın ondördü…” gibi halk sözlerimizdeki adı geçen “Dolunay”dır ki resimde başlangıcı yeniaydan hemen sonra olan ay yaşı 14’e kadar sayılırsa dolunayın veya dolunaya en yakın evrenin olduğu da görülebilir… Takipli teleskop veya dürbünü olan okuyucuların en yakın gökcismi konumundaki Ay’ı gözü kamaştırmadan rahat gözlemleyebileceği tarih aralıkları ise şöyle: 4–7 ve 24–27 Aralık arası. Bu tarihlerde Ay’ın en az yaklaşık bir saat ve yukarısı olan gözlem zamanları da saat görüntüsü ile resimde belirtildi.