UZAYIN KEŞFİ
**
Uzaya seyahat edebilmek sadece roketlerle
mümkün olduğundan, roket gelişiminin tarihi, bir bakıma uzay
uçuşlarının tarihi olarak görülebilir. İlk roketin ne zaman
yapıldığı bilinmemekle birlikte, onun bir Çin buluşu olduğu
söylenmektedir. 1232 yılında Çinliler, Moğolları uçan ateşli
oklarla geri püskürtmüşlerdir. 1379'da ise Venedikliler ve
Cenevizliler arasında yapılan bir savaşta kaba bir roket
kullanılmıştır.
19. yüzyıl, savaş roketlerinin büyük ilgi gördüğü bir
yüzyıldır. Büyük Britanyalı Sir William Congreve, Napolyon
Savaşları'nda ve 1812 Savaşı'nda katı yakıtlı itici kuvvetle
çalışan bir roket geliştirmiştir. Ancak akaryakıtlı roketlerin
kullanılması ile Uzay'a seyahatin mümkün olacağını savunan ve bu
konuda ilk bilimsel eseri yayınlayan kişi Constantin Tsiolkovsky
adlı bir Rus bilim adamıdır. Onun bu çalışması ciddiye
alınmazken, Robert H. Goddard adında bir Amerikalı ve Hermann
adında Romanya asıllı bir Alman ayrı ayrı çalışarak modern roket
biliminin temellerini atmışlardır.
Ayrıca Oberth adında bir bilgin, Dünya'dan bir cismin başka
bir aleme gitmesi ile ilgili teorilerini ve formüllerini bir
kitapta toplamış ve bu kitaptan esinlenerek Almanya'da Uzay'a
Seyahat Kurumu kurulmuştur. Goddard ise, uzun süre üzerinde
çalıştığı konu ile ilgili görüşlerini bir rapor olarak
yayınlamıştır. 1919'da çıkan bu raporda Ay'a atılacak bir
roketten de söz edilmektedir. 1926'da bir deney roketi
hazırlamış ve bu roket yaklaşık 60 metre kadar havalanmıştır.
1929 yılında ise Goddard, içinde barometre, termometre gibi ölçü
araçlarının ve bir fotoğraf makinasının bulunduğu ilk roketi
havaya fırlatmıştır.
Füzecilik ve uzay yolculuğu
denildiğinde akla ilk gelen isim kuşkusuz Wernher von Braun'dır.
Goddard ve Oberth'in çalışmalarından haberdar olan Von Braun,
Uzay'a Seyahat Kurumu'nda füze denemeleri yapmış daha sonra
Alman Hava Kuvvetleri hesabına çalışmış ve bu iş için bir füze
üssü kurulmuştur. Bu çalışmalar sonucunda İkinci Dünya
Savaşı'nın en güçlü silahı olan V-2 roketleri doğmuştur.
Savaştan sonra von Braun, planları ile birlikte Amerika'ya kaçmış
ve Kaliforniya'da kurulan Cape Canaveral (şimdiki adı Cape
Kennedy) Uzay Araştırmaları Merkezi'nde çalışmaya başlamıştır.
4 Ekim 1957 tarihinde ise Ruslar dünyanın ilk yapay uydusu olan
Sputnik-1'i Dünya'nın yörüngesine oturtmayı başardılar. 31 Ocak
1958'de ilk Amerikan yapay uydusu yörüngeye oturtuldu ve Uzay'a
uydu gönderilmesi bu tarihten sonra baş döndürücü bir hızla
devam etti.
Amerikalılar, uzay çalışmalarını bir çatı altında toplamak için
Ekim 1958'de NASA'yı (Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi)
kurdular. 12 Nisan 1961'de ilk defa Uzay'a insanlı bir roket
fırlatıldı. Vostok-1 adlı roketle birlikte Uzay'a çıkan bu ilk
insan Rus Yuri Gagarin idi.
21-27 Aralık 1968'de Frank Borman, James Lowel ve William Anders,
Ay çevresini Apollo-8 ile dolaştılar ve inişe uygun yerleri
tesbit ettiler. 20 Temmuz 1969 günü ise, Neil Armstrong, Edwin
Aldrin ve Michael Collins idaresi altındaki Apollo-11 Uzay
Aracı, Ay'ın Sessizlik Denizi denilen ıssız bir düzlüğüne inmeyi
başardı ve Neil Armstrong, Ay'a ilk ayak basan insan ünvanını
elde etti. Bu başarı, gezegenlere gönderilen insansız araştırma
gemileri ve 1981'de uzay mekiğinin geliştirilmesiyle sürdü..
Günümüzde uzay yarışı büyük
bir hızla sürmektedir.
* UZAY YARIŞI
KRONOLOJİSİ* 04.10.1957 - İlk yapay uydu SSCB Sputnik 1
* 03.11.1957 -Uzayda ilk canlı SSCB Sputnik 2
* 04.01.1959 -Güneş yörüngesine oturan ilk yapay uydu SSCB Luna 1
* 07.08.1959 -Dünya'nın uzaydan çekilen ilk fotoğrafı ABD Explorer 6
* 14.09.1959 -Ay'a giden ilk uzay aracı SSCB Luna 2
* 07.10.1959 -Ay'ın arka yüzünün ilk fotoğrafı SSCB Luna 3
* 12.04.1961 -Uzayda ilk insan - Yuri Gagarin SSCB Vostok 1
* 11.08.1962 -Uzayda aynı anda birden fazla uzay aracı, randevu, uzayda ilk
telsizli iletişim SSCB Vostok 3 ve 4
* 16.06.1963 -Uzayda ilk kadın - Valentina Tereşkova SSCB Vostok 6
* 12.10.1964 -Birden fazla mürettebatlı ilk uzay aracı SSCB Voskhod 1
* 18.03.1965 -İlk uzay yürüyüşü - Aleksey Leonov SSCB Voskhod 2
* 23.03.1965 -Uzayda yörünge değiştirebilen ilk insanlı araç ABD Gemini 3
* 01.03.1966 -Başka bir gezegene inen ilk sonda - Venüs SSCB Venera 3
* 16.03.1966 -İki uzay aracının ilk kenetlenmesi ABD Gemini 8
* 24.12.1968 -Ay yörüngesinde insanlı ilk uçuş ABD Apollo 8
* 20.07.1969 -Ay'da ilk insan - Neil Armstrong ABD Apollo 11
* 23.04.1971 -İlk uzay istasyonu SSCB Salyut 1
** **** **** **** **** ****
**** **** **** **** **
MEHAZLAR :
1.
http://www.bilgilik.com/
2. Hürriyet Gazetesi : 15 Ağustos 2006 Tarihli arşiv.
3.
****
****